തിരുവനന്തപുരം: തീയേറ്ററുകളില്‍ ആവേശത്തിരമാല ഉയര്‍ത്തിക്കൊണ്ട് പ്രദര്‍ശനമാരംഭിച്ച ‘എമ്പുരാന്‍’ എന്ന സിനിമ ലൂസിഫറിന്റെ ഇതിഹാസ കഥയുടെ രണ്ടാം ഭാഗം എന്നതിലുപരി, സമകാലിക രാഷ്ട്രീയ വിഷയങ്ങളിലേക്കും ചരിത്രപരമായ യാഥാര്‍ത്ഥ്യങ്ങളിലേക്കും വെളിച്ചം വീശുന്ന ഒരു ചലച്ചിത്ര അനുഭവമായി മാറുകയാണ്. പൃഥ്വിരാജ് സുകുമാരന്റെ സംവിധാന മികവില്‍ ഒരുങ്ങിയ ഈ സിനിമ, കേവലം ഒരു സാധാരണ വാണിജ്യ സിനിമ എന്നതിലുപരി, പ്രേക്ഷകരെ ചിന്തിപ്പിക്കാനും ചലച്ചിത്ര ആസ്വാദനത്തിന്റെ പുതിയ തലങ്ങളിലേക്ക് കൂട്ടിക്കൊണ്ടുപോകാനും ലക്ഷ്യമിടുന്നു.
സിനിമയിലെ സായിദ് മസൂദ് എന്ന കഥാപാത്രത്തിന്റെ ഭൂതകാലം അവതരിപ്പിക്കുമ്പോള്‍, 2002-ലെ ഗുജറാത്ത് കലാപത്തിന്റെ ഭീകരമായ ഓര്‍മ്മകള്‍ വീണ്ടും ചര്‍ച്ചാവിഷയമാകുകയാണ്. ലൂസിഫറിന്റെ ആദ്യ ഭാഗത്തില്‍ അവതരിപ്പിക്കപ്പെട്ട കഥാപാത്രങ്ങളെയും അവരുടെ ബന്ധങ്ങളെയും പശ്ചാത്തലത്തെയും പരിചയപ്പെടുത്താനാണ് സംവിധായകന്‍ സമയം കണ്ടെത്തിയതെങ്കില്‍, എമ്പുരാന്റെ ആരംഭം തന്നെ പ്രേക്ഷകരെ ആകാംഷയുടെ മുള്‍മുനയില്‍ നിര്‍ത്തുന്ന ഒരു വലിയ ഫ്‌ലാഷ്ബാക്കിലൂടെയാണ്.
അബ്രാം ഖുറേഷിയുടെ വിശ്വസ്തനായ സായിദ് മസൂദിന്റെ (പൃഥ്വിരാജ്) ദുരിതമയമായ ഭൂതകാലമാണ് സിനിമയുടെ ഈ ഭാഗത്ത് അനാവരണം ചെയ്യുന്നത്. 2002-ലെ ഗുജറാത്ത് കലാപത്തില്‍ അനാഥനായ സായിദിന്റെ കഥ, ബല്‍രാജ് എന്ന വില്ലന്‍ കഥാപാത്രവുമായി (അഭിമന്യു സിംഗ്) അഭേദ്യമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ഹൃദയസ്പര്‍ശിയായ വൈകാരികതയിലൂടെയാണ് ഈ ഭാഗം കഥയെ മുന്നോട്ട് കൊണ്ടുപോകുന്നത്.
സിനിമയിലെ ഒരു പ്രധാന രംഗത്തില്‍, ബല്‍രാജിന്റെ കൂട്ടാളികള്‍ ഗര്‍ഭിണിയായ ഒരു മുസ്ലീം സ്ത്രീയെ ആക്രമിക്കുന്നത് കാണിക്കുന്നു. ഈ ദൃശ്യം, 2002-ലെ ഗുജറാത്ത് കലാപത്തിന്റെ കറുത്ത അധ്യായങ്ങളില്‍ ഒന്നായ നരോദ പാട്യ കൂട്ടക്കൊലയെ പ്രേക്ഷകര്‍ക്ക് ഓര്‍മ്മിപ്പിക്കുന്നു. ഗുജറാത്തില്‍ കലാപം ഏറ്റവും കൂടുതല്‍ നാശം വിതച്ച പ്രദേശങ്ങളില്‍ ഒന്നാണ് നരോദ. ഇവിടെ, നരോദ പാട്യയില്‍ 97 പേരും, തൊട്ടടുത്തുള്ള നരോദ ഗാവില്‍ 11 പേരുമാണ് അതിക്രൂരമായി കൊലചെയ്യപ്പെട്ടത്.
അഭിമന്യു സിംഗിന്റെ കഥാപാത്രത്തിന് ‘ബാബ ബജ്‌റംഗി’ എന്ന് പേര് നല്‍കിയത് യാദൃശ്ചികമല്ലെന്ന് സിനിമ കണ്ടിറങ്ങിയ പ്രേക്ഷകര്‍ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു. ഈ പേര്, ഗുജറാത്ത് കലാപവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് ആരോപണങ്ങള്‍ നേരിട്ട വ്യക്തിയെ ഓര്‍മ്മിപ്പിക്കുന്നു എന്ന് പലരും വിലയിരുത്തുന്നു. ബാബുഭായ് പട്ടേല്‍ എന്ന ബാബു ബജ്‌റംഗി, ബജ്‌റംഗ്ദളിന്റെ ഗുജറാത്ത് ഘടകത്തിന്റെ നേതാവായിരുന്നു.
2002-ലെ ഗുജറാത്ത് കലാപത്തില്‍ ഇയാള്‍ ഒരു പ്രധാന പങ്ക് വഹിച്ചുവെന്നാണ് അന്വേഷണ ഉദ്യോഗസ്ഥര്‍ കണ്ടെത്തിയിരുന്നത്. നരോദ പാട്യ കൂട്ടക്കൊലയുടെ മുഖ്യ സൂത്രധാരനായി കണ്ടെത്തിയതിനെ തുടര്‍ന്ന് പ്രത്യേക കോടതി ഇയാള്‍ക്ക് ജീവപര്യന്തം തടവ് ശിക്ഷ വിധിച്ചു. 2019 മാര്‍ച്ചില്‍ സുപ്രീം കോടതി ഇദ്ദേഹത്തിന് ആരോഗ്യപരമായ കാരണങ്ങളാല്‍ ജാമ്യം അനുവദിച്ചു.
അതേസമയം, ഗുജറാത്ത് കലാപത്തെ വെറും ഏതാനും അധികാരമോഹികളായ രാഷ്ട്രീയക്കാരുടെ അത്യാഗ്രഹമായി ചുരുക്കിക്കാണിക്കുന്നു എന്നും, വംശീയ ഉന്മൂലനമായി കണക്കാക്കാവുന്ന ഒരു ദുരന്തത്തെ വേണ്ടത്ര ഗൗരവത്തോടെ സിനിമ സമീപിക്കുന്നില്ല എന്നുമുള്ള വിമര്‍ശനങ്ങള്‍ ഉയരുന്നുണ്ട്. എങ്കിലും, ഇത്തരത്തിലുള്ള ഒരു വിഷയം ഒരു മുഖ്യധാരാ സിനിമയില്‍ ചര്‍ച്ചാവിഷയമാക്കിയ സംവിധായകന്റെ ധൈര്യം പ്രശംസനീയമാണെന്ന് നെറ്റിസന്‍സ് സാമൂഹ്യ മാധ്യമങ്ങളില്‍ കുറിച്ചു.
2002-ല്‍ ഗുജറാത്തില്‍ നടന്ന വര്‍ഗീയ കലാപം ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രത്തിലെ കറുത്ത ഏടുകളില്‍ ഒന്നാണ്. ഗോദ്രയില്‍ അയോധ്യയില്‍ നിന്ന് മടങ്ങുകയായിരുന്ന ട്രെയിനിന്റെ ഒരു കോച്ച് തീവെച്ച് നശിപ്പിക്കപ്പെട്ട സംഭവത്തെ തുടര്‍ന്നാണ് കലാപം പൊട്ടിപ്പുറപ്പെട്ടത്. ഈ ട്രെയിനില്‍ 59 തീര്‍ത്ഥാടകര്‍ വെന്തുമരിച്ചു. ഇതിന് പിന്നാലെ ഗുജറാത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളില്‍ വ്യാപകമായ അക്രമങ്ങള്‍ അരങ്ങേറി. ഔദ്യോഗിക കണക്കുകള്‍ പ്രകാരം ആയിരത്തിലധികം ആളുകള്‍ ഈ കലാപത്തില്‍ കൊല്ലപ്പെട്ടു.
എന്നാല്‍ യഥാര്‍ത്ഥ കണക്കുകള്‍ ഇതിലും എത്രയോ അധികമായിരിക്കാം എന്ന് പല മനുഷ്യാവകാശ സംഘടനകളും ആരോപിക്കുന്നു. കലാപത്തില്‍ നിരവധി പേര്‍ക്ക് വീട് നഷ്ടപ്പെടുകയും പലായനം ചെയ്യേണ്ടി വരികയും ചെയ്തു. നരോദ പാട്യ, ഗുല്‍ബര്‍ഗ് സൊസൈറ്റി തുടങ്ങിയ സ്ഥലങ്ങളില്‍ നടന്ന കൂട്ടക്കൊലകള്‍ ഇന്നും നടുക്കുന്ന ഓര്‍മ്മകളാണ്. ‘എമ്പുരാന്‍’ എന്ന സിനിമ ഗുജറാത്ത് കലാപത്തിന്റെ ഭീകരതയെ പൂര്‍ണമായി അവതരിപ്പിക്കുന്നില്ലെങ്കിലും, അതിലെ ചില സൂചനകള്‍ ചര്‍ച്ചയാക്കുന്നു എന്നതാണ് പ്രത്യേകത.
