അമേരിക്കൻ പ്രസിഡന്റ് ഡൊണാൾഡ് ട്രംപിന്റെ ഇന്ത്യക്കെതിരായ താരിഫ് ഭീഷണി, അന്താരാഷ്ട്ര വ്യാപാര ബന്ധങ്ങളിൽ പുതിയൊരു വഴിത്തിരിവാണ്. ബ്രിക്സ് കൂട്ടായ്മയുടെ അമേരിക്കൻ വിരുദ്ധ നയങ്ങളോടുള്ള പ്രതികരണമായാണ് ഈ നീക്കം വിലയിരുത്തപ്പെടുന്നത്. ട്രംപിന്റെ ‘അമേരിക്കയെ വീണ്ടും മഹത്തായ രാഷ്ട്രമാക്കുക’ എന്ന മുദ്രാവാക്യത്തിന് ബ്രിക്സ് രാജ്യങ്ങളുടെ സാമ്പത്തിക കൂട്ടായ്മ ഒരു വെല്ലുവിളിയായി മാറിയിരിക്കുന്നു. ലോകജനസംഖ്യയുടെ 45 ശതമാനവും, ആഗോള ജി.ഡി.പി.യുടെ 30 ശതമാനവും ബ്രിക്സ് രാജ്യങ്ങളിലാണ്. അതുകൊണ്ടുതന്നെ, ട്രംപിന്റെ ഭയത്തിന് അടിസ്ഥാനമുണ്ട്.
റഷ്യയിൽ നിന്ന് ഇന്ത്യ വൻതോതിൽ എണ്ണ വാങ്ങുന്നത് യുക്രെയ്ൻ യുദ്ധം തുടരാൻ പുടിനെ സഹായിക്കുന്നു എന്നതാണ് ട്രംപ് ഔദ്യോഗികമായി ചൂണ്ടിക്കാട്ടുന്ന കാരണം. എന്നാൽ, മുൻ അംബാസഡർ ടി.പി. ശ്രീനിവാസനെപ്പോലുള്ള വിദഗ്ധരുടെ അഭിപ്രായത്തിൽ, ട്രംപിന്റെ ഇന്ത്യയോടുള്ള നിലപാട് മാറ്റത്തിന് പിന്നിൽ മറ്റ് കാരണങ്ങളുണ്ട്. ഓപ്പറേഷൻ സിന്ദൂർ നിർത്തിവെച്ചതിന്റെ ക്രെഡിറ്റ് ട്രംപിന് ലഭിക്കാതെ പോയതാണ് പെട്ടെന്നുള്ള ഈ മാറ്റത്തിന് പിന്നിലെന്ന് അവർ കരുതുന്നു. യൂറോപ്യൻ യൂണിയനും ചൈനക്കും ശേഷം റഷ്യൻ എണ്ണയുടെ മൂന്നാമത്തെ വലിയ ഇറക്കുമതിക്കാരായ ഇന്ത്യയെ മാത്രം ലക്ഷ്യമിടുന്നത് ഇതിന് തെളിവാണ്.
ഇന്ത്യയുടെ സാധ്യതകൾ
അമേരിക്ക ഇന്ത്യയുടെ ഏറ്റവും വലിയ കയറ്റുമതി വിപണിയാണ്. അതിനാൽ, താരിഫ് ഏർപ്പെടുത്തുന്നത് വലിയ സാമ്പത്തിക നഷ്ടത്തിനും തൊഴിൽ നഷ്ടത്തിനും കാരണമാകും. ഈ സാഹചര്യത്തിൽ ഇന്ത്യ നയതന്ത്രപരമായ നീക്കങ്ങൾ നടത്തേണ്ടിയിരിക്കുന്നു. രഹസ്യ ചർച്ചകളിലൂടെ പ്രശ്നങ്ങൾ പരിഹരിക്കാനും, ആവശ്യമെങ്കിൽ ചില മേഖലകളിൽ അമേരിക്കക്ക് ഇളവുകൾ നൽകാനും ഇന്ത്യക്ക് ആലോചിക്കാം.
അതോടൊപ്പം തന്നെ, അമേരിക്കയുടെ മേൽ സമ്മർദം ചെലുത്താനുള്ള വഴികളും ഇന്ത്യ തേടുന്നുണ്ട്. ആയുധങ്ങൾ വാങ്ങുന്നതിൽ അമേരിക്കൻ നിർമ്മിത വിമാനങ്ങൾ നിരസിച്ചതും, പ്രതിരോധ രംഗത്ത് തദ്ദേശീയ ഉൽപ്പാദനത്തിന് ഊന്നൽ നൽകുന്നതും ഇതിന്റെ ഭാഗമാണ്. AI പോലുള്ള മേഖലകളിൽ ശക്തി പ്രാപിക്കുക, ബ്രിക്സ് പോലുള്ള കൂട്ടായ്മകൾ ഫലപ്രദമായി ഉപയോഗിക്കുക, താരിഫ് ബാധിച്ചേക്കാവുന്ന വ്യവസായങ്ങൾക്ക് ബദൽ കമ്പോളങ്ങൾ കണ്ടെത്തുക എന്നിവയും ഇന്ത്യക്ക് പരിഗണിക്കാവുന്ന മാർഗ്ഗങ്ങളാണ്.
ബ്രിക്സ് കറൻസി: സാധ്യതകളും വെല്ലുവിളികളും
അന്താരാഷ്ട്ര സാമ്പത്തിക-രാഷ്ട്രീയ രംഗത്ത് അമേരിക്കൻ ഡോളറിന്റെ ആധിപത്യം ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെടുന്ന ഒരു കാലഘട്ടമാണിത്. ബ്രിക്സ് (BRICS) രാജ്യങ്ങളുടെ കൂട്ടായ്മ ഈ മാറ്റങ്ങൾക്ക് പുതിയ മാനം നൽകുന്നു. യു.എസ്. ഡോളറിനെ ഒരു രാഷ്ട്രീയ ആയുധമായി ഉപയോഗിക്കുന്നു എന്ന റഷ്യൻ പ്രസിഡന്റ് വ്ളാഡിമിർ പുടിന്റെ വാദം ഈ ചർച്ചകളുടെയെല്ലാം കാതലാണ്. ബ്രിക്സ് രാജ്യങ്ങൾക്കിടയിൽ ഒരു പൊതു കറൻസി എന്ന ആശയം ഉയർന്നുവരാനുള്ള പ്രധാന കാരണവും ഇതുതന്നെ.
2023-ലെ ബ്രിക്സ് ഉച്ചകോടിക്ക് മുന്നോടിയായി ബ്രസീലിയൻ പ്രസിഡന്റ് ലുല ഡിസിൽവയാണ് ഒരു പൊതു കറൻസി എന്ന ആശയം മുന്നോട്ടുവെച്ചത്. യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ യൂറോ എന്ന കറൻസി രൂപീകരിച്ചതുപോലെ ബ്രിക്സ് രാജ്യങ്ങൾക്കും ഒരു പൊതു കറൻസി ഉണ്ടാക്കാമെന്ന് അദ്ദേഹം നിർദ്ദേശിച്ചു. സ്വർണനിക്ഷേപത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി ഒരു പുതിയ കറൻസി എന്നതായിരുന്നു പ്രധാന ആശയം. എന്നാൽ, ഈ നിർദ്ദേശത്തോട് ചൈന, റഷ്യ, ഇന്ത്യ തുടങ്ങിയ രാജ്യങ്ങൾ കാര്യമായ പ്രതികരണം നൽകിയില്ല. ബ്രിക്സ് കറൻസി എന്നൊരു ആശയം നിലവിൽ പരിഗണനയിലില്ലെന്ന് ഇന്ത്യയുടെ വിദേശകാര്യ മന്ത്രി എസ്. ജയശങ്കർ വ്യക്തമാക്കിയിരുന്നു.
എന്നിരുന്നാലും, 2024-ലെ കസാൻ ബ്രിക്സ് ഉച്ചകോടിയിൽ ‘ബ്രിക്സ് ബാങ്ക്നോട്ട്’ എന്ന പേരിൽ ഒരു കറൻസിയുടെ ചിത്രം പ്രചരിച്ചത് വലിയ ചർച്ചകൾക്ക് വഴിവെച്ചു. പുടിന് ലഭിച്ച ഒരു സമ്മാനമായിരുന്നു അതെങ്കിലും, ഇത് ഡോളറിന് ഒരു ബദൽ എന്ന ആശയം വീണ്ടും ശക്തിപ്പെടുത്തി. ബ്രിക്സ് രാജ്യങ്ങൾക്കിടയിൽ തദ്ദേശീയ കറൻസികളുപയോഗിച്ചുള്ള വ്യാപാരം വർധിക്കുന്നത് ഈ നീക്കങ്ങൾക്ക് കൂടുതൽ കരുത്ത് നൽകുന്നു. പടിഞ്ഞാറൻ രാജ്യങ്ങളുടെ SWIFT സംവിധാനത്തിന് ബദലായി ചൈന സ്ഥാപിച്ച CIPS (ക്രോസ് ബോർഡർ ഇന്റർബാങ്കിങ് സിസ്റ്റം) ആണ് ഈ രാജ്യങ്ങൾ കൂടുതലായി ഉപയോഗിക്കുന്നത്.
പുടിന്റെ നീക്കങ്ങളും യുക്രെയ്ൻ യുദ്ധവും
യുക്രെയ്ൻ യുദ്ധം അവസാനിപ്പിക്കുമെന്ന വാഗ്ദാനവുമായാണ് ട്രംപ് അധികാരത്തിലെത്തിയതെങ്കിലും, റഷ്യയുടെ നിലപാടിൽ കാര്യമായ മാറ്റങ്ങളുണ്ടായിട്ടില്ല. പുടിന്റെ നയതന്ത്രപരമായ നീക്കങ്ങൾ യുദ്ധം നീട്ടിക്കൊണ്ടുപോകാനുള്ള ശ്രമങ്ങളായിട്ടാണ് വിലയിരുത്തപ്പെടുന്നത്. അടുത്തിടെ നടന്ന ചർച്ചകളും, പുടിന്റെ പ്രസ്താവനകളും ഇതിന് തെളിവാണ്. ഡോളറിന് ഒരു ബദൽ എന്ന ആശയം പുടിൻ വീണ്ടും വീണ്ടും മുന്നോട്ടുവെക്കുന്നത് പാശ്ചാത്യ രാജ്യങ്ങളെ പ്രതിരോധത്തിലാക്കാൻ ലക്ഷ്യമിട്ടാണ്.
റഷ്യക്കെതിരെ അമേരിക്കയും പാശ്ചാത്യ രാജ്യങ്ങളും ഏർപ്പെടുത്തിയ ഉപരോധങ്ങളെ റഷ്യ വിജയകരമായി അതിജീവിച്ചു. ഇന്ത്യ, ചൈന തുടങ്ങിയ രാജ്യങ്ങളുമായുള്ള വ്യാപാരബന്ധങ്ങൾ റഷ്യയുടെ സാമ്പത്തിക നില ഭദ്രമാക്കാൻ സഹായിച്ചു. എന്നാൽ, ട്രംപിന്റെ പുതിയ താരിഫ് ഭീഷണി ഇന്ത്യയെയും ചൈനയെയും പ്രതികൂലമായി ബാധിച്ചാൽ, റഷ്യക്ക് ലഭിക്കുന്ന ഈ പിന്തുണ എത്രകാലം നിലനിൽക്കുമെന്ന് കണ്ടറിയണം.
ഈ സംഭവവികാസങ്ങൾ വ്യക്തമാക്കുന്നത്, ലോകം ഒരു പുതിയ ഭൗമരാഷ്ട്രീയ-സാമ്പത്തിക ക്രമത്തിലേക്ക് മാറിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയാണ് എന്നതാണ്. ഡോളറിന്റെ ആധിപത്യം കുറയുകയും, ബ്രിക്സ് പോലുള്ള കൂട്ടായ്മകൾ ശക്തി പ്രാപിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഈ മാറ്റങ്ങൾ ഇന്ത്യക്ക് പുതിയ അവസരങ്ങളും ഒപ്പം വെല്ലുവിളികളും നൽകുന്നു.
Trump’s policies, the changing world order: Challenges and opportunities for India