നേപ്പാളിന്റെ രാഷ്ട്രീയ ഭൂമികയിൽ ഒരു പുതിയ താരോദയമാണ് ബാലെൻ ഷാ. നിലവിലെ നേപ്പാൾ പ്രധാനമന്ത്രി കെ.പി. ശർമ്മ ഒലിക്ക് രാജിവെക്കേണ്ടിവന്ന സാഹചര്യത്തിൽ, പ്രക്ഷോഭകർ 35-കാരനായ ബാലെൻ ഷായോട് രാജ്യത്തെ നയിക്കാൻ ആവശ്യപ്പെടുകയാണ്. ഇത് നേപ്പാളിന്റെ യുവതലമുറ രാഷ്ട്രീയത്തിൽ എത്രത്തോളം ആകൃഷ്ടരാണ് എന്നതിന്റെ സൂചനയാണ്. പ്രക്ഷോഭകരോട് സംയമനം പാലിക്കാൻ അഭ്യർത്ഥിച്ചുകൊണ്ട് അദ്ദേഹം ഫേസ്ബുക്കിൽ കുറിച്ചത്, “ഇനി മുതൽ, സംയമനം പാലിക്കേണ്ടത് നാമെല്ലാവരുടെയും ആവശ്യമാണ്. ഇവിടെ നിന്ന് മുന്നോട്ട്, നിങ്ങളുടെ തലമുറയാണ് രാജ്യത്തെ നയിക്കേണ്ടത്,” എന്നാണ്. ഇത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ നേതൃപാടവവും രാജ്യത്തോടുള്ള പ്രതിബദ്ധതയും വ്യക്തമാക്കുന്നു.
ഒരു റാപ്പറിൽ നിന്ന് കാഠ്മണ്ഡു മെട്രോപൊളിറ്റൻ സിറ്റിയുടെ മേയർ പദവിയിലേക്കും, ഇപ്പോൾ രാജ്യത്തിന്റെ പ്രധാനമന്ത്രി സ്ഥാനത്തേക്ക് ഉയർന്നു വരുന്ന ജനകീയ മുഖമായി മാറുകയും ചെയ്ത അദ്ദേഹത്തിന്റെ യാത്ര അസാധാരണമാണ്. “രാജ്യത്തെ സംരക്ഷിക്കുന്നവരെല്ലാം വിഡ്ഢികളാണ്. എല്ലാ നേതാക്കളും കള്ളന്മാരാണ്, രാജ്യത്തെ കൊള്ളയടിച്ച് തിന്നുകയാണ്,” എന്ന അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഒരു ഗാനത്തിലെ വരികൾ, നേപ്പാളിലെ ജനങ്ങളുടെ രാഷ്ട്രീയ വ്യവസ്ഥയോടുള്ള അതൃപ്തിയുടെ ആഴം വ്യക്തമാക്കുന്നു. ബാലെൻ ഷായുടെ ഈ ഉന്നമനം, നേപ്പാളിലെ യുവതലമുറയെ രാഷ്ട്രീയത്തിൽ സജീവമായി ഇടപെടുന്നതിന് പ്രേരിപ്പിച്ചു.
സംഗീതത്തെ ആയുധമാക്കി, ദാരിദ്ര്യം, അവികസിതാവസ്ഥ, രാഷ്ട്രീയ അഴിമതി എന്നിവയെക്കുറിച്ച് ജനങ്ങളെ ബോധവത്കരിക്കാൻ ബാലെൻ ഷാ ശ്രമിച്ചു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ‘ബലിദാൻ’ എന്ന ഗാനം യൂട്യൂബിൽ ഏഴ് ദശലക്ഷത്തിലധികം കാഴ്ചക്കാരെ നേടി, ഇത് നിലവിലെ രാഷ്ട്രീയ നേതൃത്വത്തിൽ നിരാശരായ യുവാക്കളുടെ ഹൃദയത്തിൽ ആഴത്തിൽ സ്വാധീനം ചെലുത്തി. ഈ കലാപരമായ ജീവിതത്തിനൊപ്പം, സ്ട്രക്ച്ചറൽ എഞ്ചിനീയറിംഗിൽ ബിരുദാനന്തര ബിരുദമുള്ള വ്യക്തി കൂടിയാണ് അദ്ദേഹം. തന്റെ സാങ്കേതിക വൈദഗ്ധ്യം രാഷ്ട്രീയ ജീവിതവുമായി സമന്വയിപ്പിച്ച്, പാർട്ടി ഭിന്നതകൾക്കതീതമായി കഴിവുള്ളതും പ്രായോഗികവുമായ ഒരു നേതാവായി അദ്ദേഹം സ്വയം അവതരിപ്പിച്ചു.
രാഷ്ട്രീയത്തിലേക്കുള്ള വഴി: റാപ്പറിൽ നിന്ന് മേയറിലേക്ക്
2022-ലെ കാഠ്മണ്ഡു മേയർ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രചാരണത്തിൽ, ബാലെൻ ഷായുടെ ലളിതമായ വേഷവിധാനം ശ്രദ്ധേയമായിരുന്നു. ഒരു കറുത്ത ബ്ലേസർ, ജീൻസ്, ചതുരാകൃതിയിലുള്ള സൺഗ്ലാസ്സുകൾ, തോളിൽ ചുറ്റിയ നേപ്പാളി പതാക എന്നിവ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഒരു പ്രത്യേക ശൈലിയായി മാറി. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഈ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ശൈലി, യുവാക്കൾക്ക് പരമ്പരാഗത രാഷ്ട്രീയക്കാരെക്കാൾ തങ്ങളുമായി എളുപ്പത്തിൽ ബന്ധപ്പെടാൻ കഴിയുന്ന ഒരു നേതാവിനെയാണ് വേണ്ടതെന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്നു. പ്രബല രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികളുമായി സഖ്യമുണ്ടാക്കാൻ തയ്യാറാകാതെ, വെറും 30-കളുടെ തുടക്കത്തിൽ ഒരു രാഷ്ട്രീയ തുടക്കക്കാരനായിരുന്നിട്ടും, അദ്ദേഹം വൻ ഭൂരിപക്ഷത്തിൽ വിജയിച്ചു. ഈ വിജയം നേപ്പാളി രാഷ്ട്രീയത്തിലെ ഒരു തലമുറ മാറ്റത്തിന്റെ വ്യക്തമായ സൂചന നൽകി.
ബാലെൻ ഷായുടെ വിജയം ‘ബാലെൻ പ്രഭാവം’ എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെട്ടു. ഈ പ്രഭാവം കാഠ്മണ്ഡുവിനും അപ്പുറം വ്യാപിച്ചു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ വിജയം, ഡോക്ടർമാർ, ഇ-കൊമേഴ്സ് സംരംഭകർ, വിമാന പൈലറ്റുമാർ, മറ്റ് ഹിപ്-ഹോപ്പ് കലാകാരന്മാർ എന്നിവരുൾപ്പെടെയുള്ള നിരവധി യുവ, സ്വതന്ത്ര സ്ഥാനാർത്ഥികൾക്ക് രാഷ്ട്രീയത്തിൽ പ്രവേശിക്കാൻ പ്രചോദനമായി. ഈ മുന്നേറ്റം അഴിമതിയിലും പുരുഷാധിപത്യത്തിലും മുങ്ങിക്കിടന്ന രാഷ്ട്രീയ നേതൃത്വത്തെ വെല്ലുവിളിക്കാൻ യുവാക്കളെ പ്രാപ്തരാക്കി.
പ്രധാനമന്ത്രി സ്ഥാനത്തേക്കുള്ള വിളിയും പുതിയൊരു അധ്യായവും
നിലവിലെ നേപ്പാൾ പ്രധാനമന്ത്രി കെ.പി. ശർമ്മ ഒലിക്ക് രാജിവെക്കേണ്ടിവന്ന സാഹചര്യത്തിൽ, പ്രക്ഷോഭകർ 35-കാരനായ ബാലെൻ ഷായോട് രാജ്യത്തെ നയിക്കാൻ ആവശ്യപ്പെടുകയാണ്. ഇത് നേപ്പാളിന്റെ യുവതലമുറ രാഷ്ട്രീയത്തിൽ എത്രത്തോളം ആകൃഷ്ടരാണ് എന്നതിന്റെ സൂചനയാണ്. മാധ്യമങ്ങളുടെ ശ്രദ്ധയും അന്താരാഷ്ട്ര അംഗീകാരവും ബാലെൻ ഷായ്ക്ക് ലഭിച്ചു. ‘ടൈം’ മാഗസിൻ അദ്ദേഹത്തെ ‘2023-ലെ മികച്ച 100 വ്യക്തികളിൽ’ ഒരാളായി തിരഞ്ഞെടുത്തു. രാഷ്ട്രീയത്തിലെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഈ മുന്നേറ്റം, ദശാബ്ദങ്ങളായി രാഷ്ട്രീയ അസ്ഥിരതയുമായി മല്ലിടുന്ന ഒരു രാജ്യത്ത്, ഒരു പുതിയ അധ്യായത്തിന് തുടക്കമിടുന്നു. കേവലം ഒരു പ്രതീകമായി മാത്രം ഒതുങ്ങാതെ, നേപ്പാളി രാഷ്ട്രീയത്തെ നവീകരിക്കാനും രാജ്യത്തെ മുന്നോട്ട് നയിക്കാനും കഴിയുന്ന ഒരു നേതാവായി ബാലെൻ ഷാ ഉയർന്നു വരുന്നു.
Balen Shah: Call for Prime Minister; Towards Nepal’s new hope